Bebeğin en kolay sindirebildiği besin olan anne sütü; bebeğin sağlıklı olması, ihtiyacı olan besin öğelerinin karşılanması, enfeksiyonlara ve alerjilere karşı korunması açısından yeri doldurulamaz bir besin.
Doğumdan hemen sonra anne ve bebeğin birlikte geçirdikleri sürenin ve bebeğin emzirilmesinin, annenin vücudunda süt yapımını uyaran ve süt verimini arttıran en önemli etkenler olduğunu belirten Acıbadem Adana Hastanesi Uzman Diyetisyen Pakize Gizem Akgül anne sütüne iyi gelen beslenme önerilerini paylaşıyor.
Bebeğin meme ucunu ağzına almasıyla duygusal ileti beyne gidiyor ve yanıt olarak beynin ön lobundaki hipofiz bezinden ‘prolaktin’ hormonu salgılanıyor. Prolaktin kana karışıp memeye gidiyor ve süt salgılayıcı hücrelerin süt salgılamasını uyarıyor. Anne sütü yapımı için günlük alınması gereken enerjinin yaklaşık 500 kalorisi ek gıdalar ile sağlanırken geri kalanı annenin hamilelik sürecinde depolanan yağ kitlesinden karşılanıyor.
Zayıflama diyetleri anne sütünü olumsuz etkiliyor
Anneler hamilelikte kilo aldım, hemen vermeliyim diye düşünüyorsanız dikkat! Çok düşük kalorili yeterli ve dengeli olarak planlanmayan diyetler süt üretimini azalttığı gibi sütün kalitesini de olumsuz etkileyebiliyor. İşte bu nedenle doğum sonrası ilk 2 – 3 ay zayıflama diyetleri uygulamaması, kendi ihtiyaçları belirlenerek yeterli ve dengeli şekilde süt yapımını arttıracak besinleri içeren bir beslenme programı uygulaması öneriliyor. Özellikle basit şeker içeren gıdalardan uzak durup, et, tavuk, balık ve yumurtanın olduğu kaliteli protein kaynaklarına beslenmesinde yer vermesi, vitamin-mineral yönünden zengin taze ve kuru meyveler ve şekersiz hazırlanmış komposto ve hoşafları tüketmeleri gerekiyor.
Aşırı şerbetli tatlılara dikkat
Ayrıca; doğum sonrası süt yapımını desteklediği düşünülen aşırı şeker içeren şerbetler ve şerbetli tatlılar tüketmekten kaçınmak gerekiyor. Aşırı şeker ve şekerli gıda tüketimi süt yapımından daha çok annenin gereksiz kilo alımına neden olduğunu belirten Uzman Diyetisyen Pakize Gizem Akgül anne için en iyi tatlı alternatiflerinin sütlü tatlılar, hafif pekmez veya bal ile tatlandırılmış meyve tatlıları, hoşaf ve kompostolar olduğunu söylüyor. Kalsiyumdan zengin süt, süt ürünleri ile pekmezin mutlaka beslenmesinde yer alması gerekiyor.
Kafeinsiz yapamam diyorsanız, günde 200 mg üzeirne çıkılmamalısınız. Ama unutmayın ki kahve ve çayın dışında çikolata da kafein içeriyor. Süt yapsın, beni mutlu hissettiriyor diyorsanız yediğiniz çikolatanın miktarına da dikkat edin. Kafein, anne sütünden bebeğe geçtiği için bebekte huzursuzluğa ve reflü gibi sindirim sistemi hastalıklarına ve bebekte kansızlığa neden olabiliyor.
Emzirme döneminde aşırı kafein tüketimi kısıtlanmalıdır. Çok açık 2-3 fincan çay ve günde 1 fincanı geçemeyecek şeklide kahve tüketimi planlanmalıdır. Anne sütünü arttırmak için su tüketimini arttırmak ve günde 10-12 bardak tüketimini sağlamak önemli.
Süt yapımını destekleyen besinler
Tam tahıllı, zenginleştirilmiş tahıl ürünlerini tercih edin. Tam tahıl ekmekleri, bulgur, buğday, karabuğday, tam tahıllı makarnalara öncelik verin. Yulaf; içerdiği demir minerali, posa, protein sayesinde süt yapımını destekleyen en iyi tahıllardan biri. Buğday ruşeymi, buğdayın E vitamini ve proteinden zengin kısmını oluşturuyor ve anne sütünü arttırmaya destek oluyor. Koyu yeşil yapraklılar, semizotu, dereotu, nane, ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzeler süt yapımını destekliyor. Ancak sarımsak; anne sütünde biraz tat değişikliği yaratabiliyor. Buna rağmen süt miktarının artmasını sağlayan sarımsağı annelerin beslenmelerine eklenmesinde yarar var.
Gaz yapan gıdalara dikkat
Mandalina, portakal, lahana türevleri, kuru baklagiller, bezelye, karnabahar, salatalık, asitli gıdalar, hazır meyve suları gaz yapabiliyor.
Kan şekeriniz düşüyorsa
Emzirme sonrası biraz kan şekerinizin düştüğünü ve acıktığınızı hissedebilirsiniz. Bebeğinizi emzirdikten sonra kuru hurma, incir, dur kurusu, çekirdekli siyah üzüm ve biraz ceviz, badem, fındık gibi yağlı tohumlar tercih edebilirsiniz. Bu sayede bir sonraki süt yapımında vücudu desteklemiş olursunuz.
Sütünüzü artıran sağlıklı tarifler
Yoğurtlu Tatlı
1 çay bardağı yoğurt
2 yemek kaşığı yulaf ezmesi
1 tatlı kaşığı buğday ruşeymi
2 adet kuru hurma
1 adet kuru incir
5 adet çiğ badem
Üzerine tarçın
Yapılışı: Tüm malzemeleri bir kase içerisine koyup karıştırın.
Muzlu Yulaf Topları
Malzemeler
• 1 adet muz
• 3 bütün ceviz
• 10 adet badem
• 1 adet yumurtanı akı
• 1 su bardağı yulaf ezmesi
• 1 çay kaşığı tarçın
• 3 adet gün kurusu
2 adet kuru hurma
• 1 tatlı kaşığı hindistan cevizi
Yapılışı: Tüm malzemeyi yoğurun. Küçük toplar halinde yağlı kağıda dizin. 180 derecelik fırında 15 dk. pişirin.
Islak Kek
Malzemeler
• 1,5 su bardağı keçiboyunuzu unu
• 2 adet yumurta
• 10-15 adet fındık veya 3 tam ceviz
• 1 adet elma
• 1 yemek kaşığı tarçın
• 1 çay bardağı süt
• 1 paket vanilya
Yapılışı: Elmayı rendeleyin ve yumurta ile çırpın. Ardından diğer malzemeleri ilave edin ve önceden 180-200 dereceye ısıtılmış fırında yaklaşık 20 dakika pişirin. Yanında 1 fincan süt ile sağlıklı ve süt arttırıcı bir ara öğün olacak…. Afiyet olsun.